«ادبیات تطبیقی» بررسی پیوند و تعامل ادبیات در زبان‌های مختلف و «اقتباس» از جمله مهم‌ترین مباحث پژوهش‌های تطبیقی است. توفیق الحکیم، نویسنده معاصر مصری و گوته ادیب نامدار آلمانی، درونمایة اصلی داستان «عهد الشیطان» و «فاوست» را پرداختن به شخصیت انسان از دریچه فلسفه تعادلی قرار داده‌اند. هدف این پژوهش بررسی و تطبیق چگونگی تأثیرپذیری شخصیت‌های داستان «عهد الشیطان» توفیق الحکیم از «فاوست» گوته با روش...

الحکیم با بهره گیری از عناصری مانند گفت و گو، اسطوره، طنز، اقتباس از داستان های قرآنی و آوردن نثری موزون و روان، کوشش کرده است تا نمایشنامه های خود را به شکلی دلنشین و جذاب ارائه کند. وی با بهره گیری از نظریه های پوچ گرایی و انسان گرایی در برخی مکاتب ادبی – فلسفی غرب و آمیختن آن با آموزه های دینی و اسطوره های شرقی، بر آن بود تا به طور غیرمستقیم، الگوی مطلوبی از یک انسان را به خوانندگان آثار خود...

توفیق الحکیم نمایشنامه نویس معاصر مصری می باشد که به عنوان پدر نمایشنامه نویسی عرب شناخته شده است.نمایشنامه های وی افزون بر اینکه از ژرف ترین مضامین انسانی برخوردار است، در قالب زیبایی نیز نوشته شده است.توفیق در نمایشنامه هایش با بهره گیری از عناصری مانند گفت و گو، اسطوره طنز، اقتباس از داستان های قرآنی و آوردن نثری موزون و روان کوشش کرده است تا نمایشنامه های خود را به شکلی دلنشین و جذاب ارائه ...

چکیده بدیهی است که مراد از ادبیات شعر و نثر است، چه از عرب باشد چه از ملت های غیر عرب. و از آنجاییکه سمبولیسم همچون یک مکتب ادبی معروف در ادبیات غرب عموماً، و در ادبیات فرانسه خصوصاً به وجود آمد، در پژوهش سمبولیسم بین دو ادبیات غربی و عربی، لازم است در ابتدا مفهوم سمبولیسم غربی بیان گردد. بدین خاطر این پژوهش به روشن سازی مفهوم سمبولیسم در لغت و اصطلاح و چگونگی شکل گیری این مکتب، ابتدا در ادبیات ...

ادبیات، شکلی از ارتباط است و هر اثرادبی با آثار پیش و پس از خود در ارتباط گفت و شنودی است،که به آن گفت وگو یا مکالمه گویند. در گفت وگو و مکالمه همواره نیاز به شخص دومی است تا اولین صدا ایجاد شود؛و صدای دوم پاسخ به آن صداست. بدین ترتیب، در کنار مکالمه گرایی یک اثر، صداهای مختلف نیز از آن اثر شنیده می شود. برخی از آثار نیز، امکانات گفتگویی را در متن خود مطرح می کنند. ( بینامتنیت )به عبارت دیگر،هر...

پس از حمله توسعه طلبانه فرانسه به مصر در سال 1798م، روابط مصر و کشورهای عربی با غرب گسترش پیدا کرد. این پیوندها پس از خروج فرانسه از مصر در سال 1802م، به ویژه در دوره حکومت «محمدعلی پاشا» و «اسماعیل پاشا» به اوج خود رسید. هرچند این روابط زیان های جبران ناپذیری به این کشورها وارد کرد و در واقع نوعی تهاجم فرهنگی نیز بود، اما باعث بیداری عرب ها و آشنایی روز افزون آن ها با علوم و فنون جدید گردید. ا...

ادبیات علمی- تخیلی یکی از مهم ترین گرایش های ادبی در دوران معاصر است که به دنبال پیشرفت های علمی و صنعتی شدن جوامع در حوزه ادبیات مطرح گردیده است. تاکنون تعریف واحدی از این ژانر ادبی ارائه نشده است اما می توان اصلی ترین ویژگی آن را جنبه علمی بودن آن و همچنین پیش بینی آینده دانست که نویسنده علم را به عنوان صفحه ای به کار می گیرد و تخیل خود را بر آن ترسیم می کند تا آینده هستی را گمانه بزند، بنابر...

دوفصلنامه‌ی پژوهش‌های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال اول، شماره­ی دوم،‌ پاییز و زمستان 1393 هـ.ش/2014م صفحات  133- 154   بررسی وجوه اشتراک و افتراق نمایش‌نامه‌ی «أهل الکهف» اثر «توفیق الحکیم» و داستان قرآنی اصحاب کهف بر اساس تفاسیر   وصال میمندی[1]                فاطمه جمشیدی[2] چکیده مفاهیم سعادت بخش قرآن­کریم، همواره دغدغه‌ی ذهن روشنفکران و ادیبان مسلمان بوده و بسیاری از آنان سعی کرده‌...